• THESSALONIKI
    THESSALONIKI
  • THESSALONIKI
    THESSALONIKI
  • THESSALONIKI
    THESSALONIKI

The City

Η Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε το 316/315 π.Χ. από το βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο. Ο αρχικός πληθυσμός της συγκροτήθηκε από κατοίκους 26 μικρών πόλεων της γύρω περιοχής, που μετεγκαταστάθηκαν σ’ αυτήν. Ο Κάσσανδρος έδωσε στην πόλη το όνομα της συζύγου του και αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η επιλογή της συγκεκριμένης θέσης από τον Κάσσανδρο υπήρξε εξαιρετικά επιτυχής, όπως έδειξαν ο χρόνος και η ιστορία. Κτισμένη σε περιοχή πλούσια σε παραγωγικές πηγές, προστατευμένη από τον ορεινό όγκο του Χορτιάτη, στο βάθος του ασφαλούς για τα πλοία Θερμαϊκού κόλπου, ανοικτή στη θαλάσσια επικοινωνία, με τους ποταμούς να ανοίγουν φυσικά περάσματα προς τη βαλκανική ενδοχώρα, η Θεσσαλονίκη, πραγματικό σταυροδρόμι χερσαίων και υδάτινων δρόμων, έμελλε να έχει τη μοίρα που λίγες ευρωπαϊκές πόλεις ευτύχησαν να έχουν: μακραίωνη, αδιάσπαστη ιστορική παρουσία και την οντότητα μιας μεγαλούπολης.

Κοσμοπολίτικη στην αρχαιότητα, όπως δείχνει και η λατρεία διάφορων θεών, της αρχαίας Ελλάδας αλλά και ξενόφερτων από την Αίγυπτο και την Ανατολή, η Θεσσαλονίκη έκανε την γνωριμία της με το χριστιανισμό το έτος 50, όταν ο Απόστολος Παύλος την επισκέφθηκε για πρώτη φορά και δίδαξε σε εβραϊκή συναγωγή. Στην εποχή του Βυζαντίου υπήρξαν περίοδοι που ήταν η σημαντικότερη πόλη μετά την Κωνσταντινούπολη, η «Πρώτη μετά την Πρώτη», όπως την αποκαλούν οι βυζαντινοί συγγραφείς. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας διατήρησε τη σπουδαιότητά της, όντας το μεγαλύτερο αστικό κέντρο στο ευρωπαϊκό τμήμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας με πολυφυλετική κοινωνία. Με την απελευθέρωσή της το 1912 ενσωματώθηκε στο ελληνικό κράτος. 

Λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, η Θεσσαλονίκη υπήρξε ανέκαθεν σταυροδρόμι όπου συναντήθηκαν και συνυπήρξαν για μεγάλες χρονικές περιόδους άνθρωποι με διαφορετικές θρησκευτικές και πολιτιστικές καταβολές. Ωστόσο, διατήρησε σταθερά την ελληνικότητά της, η οποία ενδυναμώθηκε με την εγκατάσταση της μικρασιατικής προσφυγιάς το 1922. Η έκθεση στο Λευκό Πύργο παρουσιάζει με συνοπτικό τρόπο όψεις της ιστορίας της πόλης διαχρονικά, ελπίζοντας ότι θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη να γνωρίσει καλύτερα την πόλη, τα μνημεία και τα θεματικά μουσεία της. 

Στόχος της έκθεσης δεν είναι να «μουσειοποιήσει» την πόλη, αλλά να τη «συστήσει» στους επισκέπτες και ιδιαίτερα στους κατοίκους της. Η γνωριμία αυτή είναι ουσιαστική, για να μπορέσει ο επισκέπτης της έκθεσης να συνειδητοποιήσει την ιστορικότητα και την αξία της πόλης, να «προσωποποιήσει» την πόλη και να αναπτύξει μαζί της σχέση σεβασμού: ό,τι γνωρίζουμε καλύτερα, το αγαπάμε περισσότερο. Η δημιουργία της σχέσης αυτής μοιάζει να είναι επιτακτική, σήμερα ακόμη περισσότερο, αφού η πόλη έχει δεχτεί τα τελευταία χρόνια πλήθος νέων κατοίκων, που έχουν ανάγκη από ένα τόπο για να ριζώσουν.

MUSEUMS AND GALLERIESMUSEUMS AND GALLERIESEDUCATIONAL AND CULTURAL INSTITUTIONSEDUCATIONAL AND CULTURAL INSTITUTIONSEPHORATES OF ANTIQUITIESEPHORATES OF ANTIQUITIESMONUMENTS AND ARCHAEOLOGICAL SITESMONUMENTS AND ARCHAEOLOGICAL SITESMODERN MONUMENTSMODERN MONUMENTS